چای سن پین چا (Sanpin-cha) چیست؟
مقدمه‌ای در باره‌ی چای سن پین چا
اهالیِ جزیره‌ی «اوکیناوا» در ژاپن به‌عنوان یکی از سالم‌ترین مردمان جهان با طول عمر زیاد شناخته می‌شوند.
به‌طور کلی اهالی این جزیره از نظر داشتن زندگی سالم، زبانزد خاص و عام هستند.
ین موضوع به‌قدری مشهور است که محققان از دیرباز در این مورد دست به تحقیق زده‌اند.
آن‌ها سبک زندگی و آداب و رسوم غذایی مردمان جزیره‌ی اوکیناوا را بررسی کرده و کتاب‌های مختلفی در این باره نوشته‌اند.
یکی از این کتاب‌ها «ایک گایی» (Ikigai) نام دارد.
در این کتاب ضمن توضیح سبک زندگی سالم اهالی جزیره‌ی اوکیناوای ژاپن، از چای سن‌پین‌چا به‌عنوان یکی از رازهای سلامتی و طول عمر اهالی این جزیره نام برده شده است.
تاریخچه چای سن پین چا
خاستگاه این چای، جزیره‌ی اوکیناوای ژاپن است. این نوع چای در اوکیناوا بسیار رایج است؛ طوری که حتی دستگاه‌های خودکار خرید چای سن پین جا در اماکن عمومی نیز وجود دارد.
پیشینه‌ی استفاده از این چای به چند صد سال قبل و زمان پادشاهی خاندان سلطنتی «ریوکیو» (Ryukyu) باز می‌گردد.
در برخی منابع، وجود روابط تجاری بین پادشاهی «ریوکیو»و چین را عامل انتقال این چای از چین به اوکیناوا دانسته‌اند.
معتقدان به این موضوع، عقیده دارند که این چای، ترکیبی ژاپنی- چینی دارد زیرا بخشی از نام این چای در حقیقت، تلفظ ژاپنیِ کلمه‌ای چینی است.
از سوی دیگر، همان‌طو رکه اشاره شد جزیره‌ی اوکیناوا به داشتن مردمانی بسیار سالم و تمیز شهرت دارد.
اغلب مردمان این جزیره بالای ۱۰۰ سال عمر می‌کنند.
آن‌ها به‌طور متوسط روزانه سه فنجان از این چای می‌نوشند.
یکی از شرکت‌هایی که جزو تولید و صادرکنندگان عمده‌ی این نوع چای محسوب می‌شود شرکت «ناکازن» (Nakazen) در اوکیناوا است که در سال 1968 تأسیس شده.
چای سن پین چا چیست؟
این چای معمولاً ترکیبی از یاسمین و چای سبز است.
طعم آن شبیه طعم چای یاسمین است ولی با طعم چای یاسمین فرق دارد.
به‌طور گرم یا سرد قابل نوشیده شدن است و در حقیقت چایی مناسب برای تمام فصول سال است.
در فرآوری این چای از بهترین قسمت‌های گیاه چای سبز و یاسمین استفاده می‌شود.
این چای به حالت نیمه تخمیر شده فرآوری می‌شود. (حدود ۲۰ درصد تخمیر می‌شود).
به‌طور کلی چای‌ها برحسب میزان تخمیرشان طبقه‌بندی می‌شوند.
به‌طور مثال، چای سیاه ۱۰۰ درصد و چای «اولانگ» بین ۵۰ تا ۷۰ درصد تخمیر می‌شود.
همان‌طور که اشاره کردیم میزان تخمیر در سن پین چا خفیف است و چای سبزِ به کار رفته در آن در مجاورت برگ‌ها و غنچه‌های یاسمین قرار داده شده و بوی یاسمین را به خود جذب می‌کند و در نتیجه ترکیبی بسیار خاص به وجود می‌آید.
چایی به نام «شیمی چا» 清明 茶 (shimi cha) نیز وجود دارد که عین همین چای است ولی کمی بیشتر تخمیر شده و آن هم در جزیره‌ی اوکیناوا فرآوری می‌شود.
خواص چای سن پین چا چیست
این چای، خواص چای سبز و چای یاسمین را در خود جمع کرده است و ترکیبی از هر دو محسوب می‌شود.
چای سبز، مملو از آنتی‌اکسیدان‌ها است.
آنتی‌اکسیدان باعث کاهش سرعت اکسیدِ شدن سلول‌های بدن می‌شود.
ترکیبات موجود در این چای، جلوی رادیکال‌های آزاد را می‌گیرد.
مشخص شده است که رادیکال‌های آزاد در بدن به تخریب سلول‌ها پرداخته و باعث پیری انسان می‌شوند.
آنتی‌اکسیدان موجود در این چای بسیار قوی است.
برخی از مهم‌ترین خواص دیگر این چای به شرح زیر است:
ضد سرطان است
تحقیقات انجام شده حاکی از خاصیت ضد تومور «پلی‌فنول«های موجود در این نوع چای است.
میزان کمِ ابتلا به سرطان در شرق دور در مقایسه با غرب نیز نشانگر درستیِ این موضوع است.
انواع «کاتچین» های موجود در این چای در پیشگیری از بیماری سرطان بسیار مؤثر است.
از بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند
مصرف این چای، خطر بیماری کرونر قلب، فشار خون و تصلب شرایین را کاهش می‌دهد؛ زیرا که این چای، محتوای ماده‌ی «اپی گالوکاتچین گالات» (EGCG) است و فشار خون را از طریق منبسط کردن رگ‌ها کم می‌کند.
خاصیت دیگر این ترکیب، مهار کردن پلاکت‌های خون است.
این ماده، خاصیت «ضد آترواسکلروتیک» (ضد تصلب شرایین) دارد.
از بیماری آلزایمر پیشگیری می‌کند
این پلی‌فنول‌ها بعد از جذب شدن به بدن همراه با سمومی مانند «پراکسید هیدروژن» و «بتا آمیلوئید» تجزیه شده و به حالت بی‌ضرر در می‌آیند و به این ترتیب پلی فنول‌های موجود در این چای از بروز بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند.
طی تحقیقاتی که دانشگاه «نیوکاسل» انگلستان طیِ یک همکاری با انستیتویی در اسکاتلند انجام داده این نتیجه به دست آمده که این چای در حالت تازه دم می‌تواند پیشرفت بیماری آلزایمر را متوقف یا کُند بکند.
در درمان چاقی مؤثر است
چای سن پیجا توده‌های چربی را کاهش می‌دهد.
نتیجه‌ی یک تحقیق اپیدومولوژیک، نشانگر این است که افرادی که به مدت طولانی این نوع چای را مصرف می‌کنند نسبت به کسانی که این چای را نمی‌نوشند از چربیِ بدن کمتری برخوردار هستند.
تأثیر این چای بر آنزیم‌های دستگاه گوارش باعث کاهش چربی، گلوکز و کلسترول بد در بدن می‌شود.
هم‌چنین این چای، خاصیت پیشگیری اولیه از چاق شدن را نیز دارا است.
خاصیت ضد اضطراب دارد
غنچه‌های یاسمین موجود در این چای نیز تأثیرات خاص خود را داراست.
یکی از این تأثیرات، عبارت از تسکین اضطراب و دادن آرامش است؛ چون بوی یاسمین اثر ضد استرس و آرامش بخش دارد.
هم‌چنین مطلبی منتشر شده توسط گروهی از متخصصان تحقیقات تغذیه و تغذیه‌ی مولکولی، نشانگر آن است که پس از نوشیدن این چای، حالت روحی انسان نیز بهبود می‌یابد.
طرز تهیه چای سن پین چا چیست؟
رویِ یک قاشق چای‌خوری از این چای (دو تا سه گرم) مقدار ۲۰۰ میلی گرم آب جوش ریخته بگذارید دم بکشد و سپس در فنجان، ریخته و میل کنید.
